Schoolborden boven mijn hoofd en hoog bezoek
Door: Marcel Gerritse
Blijf op de hoogte en volg Marcel
09 Maart 2014 | Cambodja, Kâmpóng Thom
Carnaval is kortgeleden volop gevierd in vooral zuidelijk Nederland en ik heb het genoegen gehad op aswoensdag de Raad van Elf van Kampong Thom te mogen aanschouwen. Zal het er als bijlage bijdoen, dan kunnen jullie zelf bepalen of je het wilt lezen.
In dit verslag dus nog niet de overdracht van de bibliotheekboeken. De planning is dat de overhandiging komende week zal geschieden, aangezien de boeken kortgeleden zijn gearriveerd. Inmiddels is al wel bekend welke school deze boeken zal ontvangen en ben ik er geweest om kennis te maken en om het een en ander voor te bespreken.
In deze stad gelukkig geen “mooie verkiezingsborden” met de “goede boodschap”: “In Kampong Thom spreken we Khmer”, zodat ik ook met Engels nog uit de weg kan, naast het beetje Khmer dat ik beheers en blijf ik me hier welkom voelen en hoef me niet te schamen voor mijn gebrekkige Khmer.
Schoolborden boven mijn hoofd
Zoals ik al eerder schreef, ben ik zeer tevreden met mijn huis, maar er zijn toch enkele kleine ongemakken en ik zal er hiervan eentje noemen en vervolgens vermelden hoe dit ongerief op Cambodjaanse wijze verholpen is.
De familie waarvan ik de benedenwoning huur, woont boven mij en het “samenwonen” tussen de Cambodjanen en de Nederlander verloopt in goede harmonie. Het gezin bestaat uit een echtpaar van een jaar of 45 en één dochter van 13. De andere dochter, van 22 jaar, die in oktober bevallen is van een zoon, heeft een eigen woning, maar verblijft minimaal 90% van de tijd bij haar ouders met de kleine, aangezien haar man werkzaam is in Phnom Pehn. De derde telg, een zoon van 17, is vorig jaar gaan studeren in diezelfde stad en is nauwelijks meer thuis.
Zelf heb ik een leuk schaduwrijk zitje voor mijn huis, dat geheel overkapt is door een klein deel van het woongedeelte en het gehele balkon van de bovenburen. Aangezien de overkapping van het balkon bestaat uit planken met een tussenruimte van een halve centimeter en de zwaartekracht ook in Cambodja aanwezig is, zult u begrijpen dat er wel eens wat van boven naar beneden komt vallen. Als er boven mijn hoofd geveegd wordt, is het voor de bovenbuurtjes wel makkelijk, dat al het vuil door de brede kieren naar beneden dwarrelt…….inderdaad op mijn terras, zodat zij het op eenvoudige wijze kwijt zijn en het niet bij elkaar behoeven te vegen. Zo mag ik er getuige van zijn als er oren schoongemaakt zijn op het terras, gezien de wattenstaafjes, die bij mij op het stoepje komen te liggen. Evenzo vinden geknipte nagels, elastiekjes, tandenstokers en de lange haren van de dames hun weg naar beneden. Op een dag lag er een hoeveelheid wit poeder voor mijn deur. Op mijn vraag of dit “heroïne” was, kon men de humor wel inzien en werd ik gerustgesteld met het antwoord, dat dit talkpoeder was voor de billetjes van de baby. Eenmaal kwam er zelfs water van boven naar beneden sijpelen op nog geen meter afstand van waar ik zat. Omdat ik bang was voor lekkage, riep ik naar boven “Teuk”, (wat water betekent). Onmiddellijk kwam de heer des huizes breed lachend naar beneden en legde uit dat de baby zojuist geplast had. Baby’s hebben in Cambodja veelal enkel een hemdje aan en dat is wel net zo makkelijk, want dat scheelt weer in kosten voor luiers. Het gevolg kan dan wel zijn: “wateroverlast bij de benedenbuur”. Het “water” werd overigens gelijk opgeruimd door de moeder. Opeens werd mij nu duidelijk wat de eerder geconstateerde “nattigheid” op de stoep moet zijn geweest…….
Uit antropologisch perspectief misschien best interessant om op deze wijze getuige te zijn hoe een Cambodjaanse familie boven mij leeft, maar uit hygiënisch uitgangspunt zitten er toch wel de nodige nadelen aan, aangezien ik graag aan mijn tafel, een kopje koffie of thee nuttig, zonder de nodige dreiging van boven. Een keer extra mijn stoepje vegen is overigens geen enkel probleem.
Op het moment dat er recht boven mijn terrastafel een kamer “aangebouwd” werd aan het woonhuis, zag ik mijn kans schoon om deze problematiek eens aan te kaarten bij de huiseigenaar. Door de werkzaamheden boven mijn hoofd, was er nauwelijks meer te zitten aan mijn tafel, gezien de gestage “regen” van houtsnippers en zaagsel, soms vergezeld van een spijker of los boortje. De eigenaar overzag de situatie en beloofde dat het de volgende dag opgelost zou gaan worden door dezelfde werklui, die nu boven mijn hoofd aan het werk waren. Op mijn vraag “Hoe dan?”, nam hij me mee naar de achterkant van het huis en wees mij op een 25-tal borden, die netjes onder een afdak opgestapeld lagen en mij nog niet eerder opgevallen waren. Eentje trok hij eruit en het bleek een groen schoolbord te zijn. En inderdaad, de volgende morgen werden er 3 schoolborden tegen het plafond getimmerd, precies boven mijn zitgedeelte en vanaf dat moment was ik gevrijwaard van de stoffen die van boven neder kunnen dwarrelen, als ik eronder plaatsgenomen heb. Uiteraard is met deze drie borden het totale plaatsje niet overkapt, zodat ik op de overige plaatsen mag blijven “genieten” van wat de bovenburen door de kieren naar mij toesturen.
Ik verbaas mij maar niet over het feit dat er hier, bij deze collega van mij bij de POE (Provincial Office of Education), zij het op een andere afdeling, ruim 20 nieuwe schoolborden opgeslagen liggen, terwijl er scholen zijn, die hierom zitten te springen. Net zo min als ik mij verbaas over de 250 dozen met schoolboeken (gesponsord door Unicef!) die al vanaf eind oktober een deel van mijn plaatsje in beslag nemen en inmiddels bedekt zijn door een dikke stoflaag, want ook daarboven zijn diezelfde kieren in het plafond. Tot vorige week stonden er ook nog een aantal docentenbureaus, 8 naaimachinetafels en lagen de bijbehorende 8 naaimachines bovenop de stapels boeken, maar deze zijn toevallig opgehaald en op een grote wagen geladen. Heb het angstige vermoeden, dat deze materialen niet naar een school zijn gegaan en dat ook deze resterende 250 dozen met lesboeken staan te wachten op…………….vult u dit zelf maar aan
Hoog bezoek in Kampong Thom
Op woensdag 26 februari bezocht Dr. Hang Chuon Naron, de Minister van Onderwijs, Kampong Thom. Hij hield een toespraak in de Provincial Hall voor zo’n 300 genodigden, waaronder de volledige POE staff. Deze minister heeft 7 jaar economie in Rusland gestudeerd en vervolgens in Engeland, Maleisië en Frankrijk gewerkt en daar verdere studies gevolgd. Na de verkiezingen is hij de nieuwe minister van Onderwijs geworden en vanaf dag één liet hij van zich spreken, doordat hij zaken bespreekbaar maakte, die tot op heden onbespreekbaar waren en in de schemergebieden plaatsvonden. Hoewel ik van zijn speech weinig verstaan heb, weet ik inmiddels waar zijn prioriteiten liggen, die heeft hij samengevat in 8 “meetpunten”. Het zou te ver voeren om het hele rijtje af te gaan, dus zal ik mij beperken tot de meest verrassende en ambitieuze voornemens en uitdagingen:
- Versterken van het management door promoties te baseren op capaciteit en ervaring en het terugdringen van “onder de tafel cultuur” om op deze wijze de ontevredenheid van het personeel te verminderen
- Versterken van de kwaliteit van de examens door van de volgende 4 principes uit te gaan:
1) de wet 2) gerechtigheid 3) transparantie 4) acceptabele resultaten
De anarchie en corruptie, die gebruikelijk zijn bij de examens, dienen geëlimineerd te worden, om op deze wijze het respect voor leerkrachten terug te verdienen en het herstel in te luiden naar eerbied voor leerkrachten en het vertrouwen in het onderwijs terugwinnen.
- De kwaliteit en efficiëntie van het onderwijsaanbod moet op alle niveaus omhoog en de technische en professionele opleidingen dienen het land tot ontwikkeling te brengen.
- Het jaarlijks ophogen van de salarissen tot een acceptabele hoogte in 2018. (De laagste schalen zijn inmiddels opgetrokken naar 106 dollar. Hier zal dus jaarlijks zo’n 15 dollar bijkomen. Dit houdt in de praktijk in dat de leerkracht evenveel verdient als de textielarbeider en die dezelfde verhoging door gaat maken. Ik betwijfel eerlijk gezegd of dit ervoor gaat zorgen dat de financiële ondersteuning van de leerkracht door de leerling hierdoor op korte termijn zal veranderen, aangezien op dit moment de prijzen even hard meestijgen, doordat de inflatie hoog is.)
Zoals bij zoveel plannen in Cambodja, zijn de doelstellingen fraai geformuleerd. Helaas mis ik ook hierbij een expliciete uitwerking van welke weg er af gelegd gaat worden om bij het einddoel te geraken.
Laten we deze minister het voordeel van de twijfel gunnen, alleen al om de toonzetting, die nu toch anders is dan in het verleden. Hierbij zou je tevens kunnen opmerken dat de noodzaak van de hervormingen geboren is uit het feit van de verontrustende verkiezingsuitslag, maar laat ik ook deze koppeling maar niet maken.
Dat er nog een lange weg te gaan is bewijst de dagelijkse realiteit op de scholen en ….. de situatie op mijn terras.
De raad van elf, ook in Kampong Thom? (Bijlage)
Woensdagavond 5 maart zou er een “Culturele avond”, met muziek, dans en toneel zijn in Kampong Thom en hiervoor was ik uitgenodigd door de directeur van de PTTC (Primary Teacher Trainings College), ofwel de plaatselijke PABO. Zo’n cultureel evenement liet ik niet aan mij voorbij gaan en dankbaar nam ik de uitnodiging van haar aan. Het zou om half 7 beginnen en zich afspelen in het “Provincial Department of Cuture en Fine Arts”. Ik was dus netjes om kwart over zes present en het bleek dat het evenement buiten op het grote plein voor dit departement plaats zou vinden en gezien de avondtemperatuur van altijd nog zo’n 25 graden, was daar niets mis mee. Naast het podium, waarop een rij stoelen stond, met vooraan een tweezitbankje, begon een zangeres een liedje te zingen. Een sfeervol moment, aangezien de zon juist aan het ondergaan was en de avond inviel. Het publiek was jeugdig, en bestond veelal uit studenten en een aantal scholieren van middelbare en basisscholen en wat ouderen. Helaas was ik wat het tijdstip betreft er weer ingetuind, want ook nu was de begintijd een relatief begrip, want het zag er nog niet naar uit dat de culturele avond snel zou gaan beginnen……. Ik ging dus maar alvast tussen het publiek zitten, tot ik “ontdekt” werd door de persoon, die mij uitgenodigd had. Net als bij de toespraak van de minister heb je als buitenlander de bevoorrechte positie om vooraan te “mogen” zitten en is men zwaar beledigd als je dit weigert, zodat dit “mogen” eigenlijk een “moeten” is. Het gevolg was, dat ik naar voren diende te komen om op de eerste rij plaats te nemen, maar gelukkig niet het podium op gedirigeerd werd, want ook dat stelt men soms hevig op prijs. Even later gingen alle aanwezigen plotsklaps staan en begonnen te applaudisseren. Daar verscheen de gouverneur van de Provincie Kampong Thom met zijn gevolg, zo’n 12 man sterk en deze begaven zich naar het podium. De gouverneur en iemand van het landelijke departement van Cultuur voerden de stoet aan, bestegen het podium en namen voorop op de tweezits plaats en de rest groepeerde zich erachter. Het waren vooraan allemaal mannen en de vergelijking met de Raad van Elf werd toch wel heel sterk, aangezien er één hofdame bij was, die ook vooraan plaats mocht nemen. Twee andere dames mochten op de achterste rij zitten. Na een kort welkomstwoord ging iedereen weer staan en werd het volkslied gezongen. Nu zou dan het “culturele feest” beginnen….. Helaas, niets was minder waar, het geduld van de (jeugdige) aanwezigen werd nog even op de proef gesteld, want enkele mannelijke leden uit het gevolg begonnen een toespraak. Dit waren de directors van de andere departementen in Kampong Thom. Opvallend was dat tijdens deze toespraken eigenlijk niemand luisterde. Het publiek kletste gezellig door en ook de leden op het podium hielden zich bezig met hun telefoon of kletsten wat met elkaar. Helaas maakte deze omstandigheid de toespraken niet korter. Tot slot nam de gouverneur het woord en las een flinke lap tekst voor en als allerlaatste mocht de landelijke gezant nog een woordje doen. Eindelijk, nadat alle “belangrijke” mensen hun praatje, over de hoofden van het publiek, hadden gehouden, het was het inmiddels bijna anderhalf uur later, kon de culturele manifestatie beginnen. In de stoelen achter mij, waren al een paar kinderen in slaap gevallen. Blijkbaar was ik niet de enige die het slaapverwekkend vond. De prins en adjudant, gevolgd door de raad stapten van het podium en gingen midden voor het podium zitten op gereedstaande stoelen en banken, met de gouverneur en de landelijke gezand, prominent ervoor, op wederom een tweezitter.
Luide muziek begon veelbelovend te spelen en er leek zich veel spannends af te spelen achter het doek, dat pas na 10 minuten openging, zodat het blijspel kon beginnen. Fraai uitgedoste “acteurs”, velen voorzien van zwaarden, voerden een “blijspel” op. Zelfs zonder de taal te verstaan was het redelijk te volgen, dit in tegenstelling tot het uur ervoor. Maar wat was dat? Het toneelspel was nog geen half uur oud of de gouverneur stond op, maakte een kleine buiging naar het publiek en tot mijn stomme verbazing stond vervolgens als één man het gevolg op en volgde de inmiddels weglopende gouverneur op de voet. Midden in de voorstelling lichten deze “Raad van elf en hofdame” hun hielen. Zelf hadden ze volop in de belangstelling gestaan op het podium en tijdens de uitvoering lieten ze de spelers en organisatie zomaar in de steek. Vol verbazing keek ik het elitaire groepje na. Net als de raad van elf in Nederland, vertrekken als het feestje nog volop bezig is. Alleen gaat de Nederlandse raad naar het volgende feestje en gaan deze heren en dame gewoon naar huis. Na zelf bijna anderhalf uur bekeken te zijn, terwijl iedereen zo beleefd was te blijven zitten en zelfs te applaudisseren na weer een ellenlang verhaal, waarin wellicht het belang van cultuur onderstreept werd. Dit vertrek was gelijk het sein voor het jeugdige publiek om eveneens hun zitplaatsen te verlaten, want voor hen was het een doordeweekse dag en de volgende dag zouden ze weer vroeg naar school moeten, zodat de toneelspelers opeens voor een bijna lege “zaal” speelden. Een half uur later ben ik zelf weggegaan, nog steeds verbijsterd over het feit dat deze “cultuurdragers” niet het fatsoen hadden, om de het toneelstuk af te kijken. De spelers, die mijns inziens met meer respect behandeld hadden mogen worden, acteerden onverdroten door, terwijl nauwelijks nog een stoel bezet was. Een handjevol toeschouwers was nog aanwezig. Cambodia, eens te meer “Kindom of wonder……..”
Zojuist ben ik zojuist naar de kapper geweest, wat op zich weer een avontuur was en een half uur geleden liep er een processie met aan het hoofd de aanstaande bruidegom met zijn ouders voor mijn huis langs naar het feest waar de bruid al was, maar ik leg nu de pen neer………
Met vriendelijke groet,
Li hai,
Marcel Gerritse.
marcelger8@hotmail.com
PS: In het vorige schrijven deed ik verslag over de situatie van de hoofdweg van Phom Penh naar Siem Reap. Op dinsdag 17 februari moest ik voor een onderhoud met Unicef in Siem Reap zijn, dat 150 km van Kampong Thom gelegen is en op de terugweg, die ik met de motor aflegde, zag ik twee vrachtwagens, die kort ervoor van de weg gereden waren. Ze waren het afgegraven stuk ingereden, de diepte in en gekanteld. Het waren een oplegger met stenen en een volgeladen vrachtwagen met……..bier. Bij beiden werd de ladingen uitgeladen en bij de laatste ook overgeladen. Wil jullie de foto’s niet onthouden.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley